ادب و هنر

«تک» هایی که «پاتک» ندارند

در هفته‌ای که گذشت، هفته فیلم ایرانی با حضور پنج فیلم عجیب و غریب از سینمای مستند و داستانی ایران در امان پایتخت اردن بود. جالب است که در میان بود با نبود رایزنی فرهنگی ایران در این کشور و عدم آشنایی نسبی مردم اردن با فرهنگ ایران و انقلاب این هفته فیلم توسط «هیئت پادشاهی فیلم اردن» در مرکز نمایشی «رینبو» در منطقه «جبل عمان» در مرکز شهر امان برگزار شده است.
سیدحسین قائمی- استفادههای ابزاری و رسانهای که در غرب علیه دین اسلام و نظام جمهوری اسلامی میشود، دامنهای بیحد و حصر دارد. از برگزاری همایش، گالری و ساخت فیلم مستند گرفته تا تولید پوستر و نماد. شاید این اندازه ریز بینی و دقت در مورد استفاده از رسانهها علیه مردم و دینداری بیسابقه و کم سابقه باشد. توجه به خرده فرهنگهایی که در داخل ایران وجود دارد و در مرتبه کلان هر طور که میخواهند پیش ببرند. جالب است که این عملیاتهای برنامه ریزی شده پهنههای انتشار متفاوتی دارند. مثلا گاهی برای فیلم سیصد از بستر کمپانیهای انتشار استفاده میکنند، یا برای آرگو و اسکار دادنش از اینترنت به عنوان بستر اول بهره میبرند. ماجرای این حملههای رسانهای تا حدی برنامه ریزی شده است که گاهی تا مرز کشورهای همسایه هم پیش میآیند.

 در هفتهای که گذشت، هفته فیلم ایرانی با حضور پنج فیلم عجیب و غریب از سینمای مستند و داستانی ایران در امان پایتخت اردن بود. جالب است که در میان بود با نبود رایزنی فرهنگی ایران در این کشور و عدم آشنایی نسبی مردم اردن با فرهنگ ایران و انقلاب این هفته فیلم توسط «هیئت پادشاهی فیلم اردن» در مرکز نمایشی «رینبو» در منطقه «جبل عمان» در مرکز شهر امان برگزار شده است.

به نوشته پایگاه خبری العربیه در این هفته فیلم که با حضور یک آگاه و توزیع کننده فیلم‌‌های ایرانی به نام «فریبا سومانسکا» همراه بوده است، فیلم های «مری زن میخواد»، «از تهران تا بهشت»، «من نگهدار جمالی وسترن میسازم» و «پارک مارک» و «گربه و ماهی» به نمایش در آمد. بنابر این گزارش فیلم «مری زن میخواد» مستندی به کارگردانی «بکتاش آبتین» است که یک کمدی مضحک است و به نوشته پایگاه العربیه «تصویری نادر از جامعه ایرانی به تصویر کشیده است». این فیلم که در جشنوارههای رتردام هلند و گوتنبرگ آلمان به نمایش درآمده اما داستان مردی به نام مرتضی است که تلاش میکند تا ازدواج کند اما ناکام میماند. در برخی از نقدهایی که در سال ۹۰ و پس از ساخت این مستند نوشته شده آمده است: اکثر صحنههای چیده شده در فیلم سوژه را در موقعیت سخت و دشوار برون ریختن خود و عیان کردن وجوهی از خود میکند (که نه به اختیار خود سوژه و در موقعیت دیالوگ فیلمساز ـ سوژه شکل گرفته، که کاملا چیدمان فیلمساز و مونولوگ او آن را رقم زده) که موجب خنده و مضحکۀ مخاطب و از دست رفتن قصد و ایدۀ اصلی فیلمساز میشود؛ سکانس های آزار دهنده خواستگاری، سکانس آرایشگاه و مهمتر از همه سکانسهای تماشا کردن شبکههای پورنو که به صورت پراکنده در فیلم حضور دارند نمونه مشخصی از نوع رفتار فیلمساز با سوژه است.

فیلم دیگر بکتاش آبتین که قرار است در این هفته فیلم به نمایش درآید مستند «پارک مارک» است که شبگردی یک مرد معتاد در تهران و آسیبهای اجتماعی در شبهای تهران را به تصویر کشیده است. این مستند ۵۰ دقیقهای نیز به نوشته العربیه در جشنوارههایی چون بوستون، سالونیک یونان، بمبئی، جشنواره «زمانی برای دیوانگی»، جشنواره فیلمهای حقوق بشری «واتچ داکس» و جشنواره «نمایش هزاره» ایتالیا حضور داشته است.

فیلم مستند دیگری که در این هفته فیلم به نمایش درمیآید و آن هم در جشنوارههای متعددی چون پوسان و رتردام و جشنواره فیلمهای ایرانی پراگ به نمایش درآمده «من نگهدار جمالی وسترن میسازم» ساخته کامران حیدری است. این فیلم روایتی است از عشق و علاقه دیوانهوار کسی که تمام زندگیاش را وقف ساختن وسترن‌‌هایی کرده که لوکیشن آنها بیابانهای اطراف شیراز و هفتتیرکشهای آن آدمهای معمولی کوچه و بازارهستند.

 اما دو فیلم بلند داستانی این هفته فیلم «از تهران تا بهشت» است که توسط ابوالفضل صفاری ساخته شده و پیش از این در جشنواره رتردام و آسیاپاسیفیک به نمایش درآمده است. فیلمی که دو روایت از آن ارائه شده است؛ در متنهایی که در ایران از این فیلم منتشر شده آمده است که «زندگی غزال، زن جوانی که با همسرش دچار چالش شده است، رو به فروپاشی است؛ مرد زن را ترک میکند و زن در جستجویی به دنبال شوهر، مسیری نمادگون را طی میکند و در این سیر و سلوک به حقیقت ماجرا پی میبرد...»

اما در بخشی از متنی که در جشنواره رتردام برای معرفی آن مورد استفاده قرار گرفته، آمده است:... زن بر روی یخچال با یک پیام مرموز روبرو میشود که شوهر او خانه را به سمت مکانی به نام بهشت ترک کرده است؛ ظاهرا شوهر او اسناد اتهام آور در مورد سلاحهای بیولوژیکی را سرقت کرده است و زن پس از جان سالم به در بردن از تجاوز و سوء استفاده میداند که باید برای پیدا کردن فرهاد (شوهرش) با بیشترین سرعت ممکن حرکت کند درحالی که عدهای ناشناس در حال شکار او هستند. بنابر این گزارش، فیلم آخری که قرار است در امان در این هفته فیلم به نمایش درآید فیلم «ماهی و گربه» ساخته شهرام مکری است که داستان سفر تعدادی از دانشجویان به منطقهای است که منجر به حوادث عجیب و غریبی میشود.

 این تنها مشتی از خروارها اثر سینمایی و مستند است که علیه نظام جمهوری اسلامی ساخته میشود و سالانه دهها نمونه از این هفتههای فیلم و جشنوارههای فیلم ایرانی بدون آگاهی رسانه ها و با فیلم های تولید شده در ایران برپا می‌‌شود که کمترین واکنشی نسبت به آنها از سوی مسئولان دستگاه های دیپلماسی فرهنگی و وابستگان فرهنگی سفارتخانه های ایران در دنیا به گوش نمی‌‌رسد. در مقابل این اقدامات متقابلی هم از سوی دستگاههای فرهنگی و وزارتخانهها و سازمانهای فرهنگی ما صورت نمیگیرد.

https://shoma-weekly.ir/l7Aijz