ضمن اینکه در اضافه «شهر» به «الله» خیلی حرف نهفته است. سه جای دیگر هم از این نوع اضافه (اضافه چیزی به نام خدا یعنی خداوند آن چیز را از آنِ خودش بداند) به کار رفته است. یکی آنجا که فرمود: أَن طَهِّرَا بَیْتِیَ (1) خانه من را پاک کنید. خداوند خانه کعبه را «بیتی» خانه من می‌نامد. یکی هم آنجا که درباره انسان فرمود: نَفَخْتُ فِیهِ مِن رُوحِی (2) از روح خودم در وجود او دمیدم. اینجا هم فرمود «روحی» روحِ خودم. یک جا هم حدیث قدسی داریم که خداوند می‌فرماید: «الصَّوْم لی وَ انا اجْزی به» (3) کلمه اجزی هم به صورت فعل معلوم خوانده شده و هم مجهول و در هر دو صورت هم معانی بسیار زیبایی می‌دهد. اگر فعل معلوم باشد یعنی روزه از آنِ من است و من شخصاً پاداش آن را می‌دهم. این از آن دسته تعابیر بلندی است که فقط در خصوص روزه داران مطرح شده است. اگر هم فعل مجهول باشد یعنی پاداش روزه منِ خدا هستم! این معنا بسیار عمیق و عاشقانه و زیبا است. اینها نشان می‌دهد که روزه غیر از آداب خاص و ویژه ای که دارد حکمتی هم دارد و آن عبارت است از رسیدن به لقاء الله. روزه دار حقیقی باید عاشق باشد چرا که معشوق خودش شخصاً پاداش او را خواهد داد.

پس هرچند همه چیز در تحت مالکیت خداست لکن مالکیت چهار چیز مستقیماً و از طریق اضافه در اسم به خداوند متعال نسبت داده شد: خانه کعبه (بَیتِی)، روح (رُوحِی)، روزه (الصوم لِی) و ماه مبارک رمضان (شهرُ الله).

اگر انسان بتواند به معرفتی دست پیدا کند که معنای اضافه شدن این امور به نام مقدس باری تعالی را بداند به قدر و منزلتی عظیم دست خواهد یافت. جالب اینکه دو تا از این چهار مورد مختص ماه مبارک رمضان و روزه این ماه است و این نشان دهنده میزان عظمت و ارزش این ماه خدا و میهمانی در این ماه است.

چه بکنیم تا بهترین بهره را ازآن برده باشیم؟ رسول خدا (ص) در خطبه شعبانیه وظایف متعددی را برای این عمل در این ماه پر فضیلت بر می‌شمارند که به اختصار به آنها اشاره می‌نماییم.

- فاسئلوا اللهَ رَبَّکُم بِنیّاتٍ صادِقَه وَ قلوبٍ طاهره؛ پس از خدا بخواهید و دعا کنید با نیات صادق و قلوب پاک. اَن یُوَفِّقَکُم لِصیامه وَ تِلاوَه کتابه؛ حضرت می‌فرماید از خدا طلب توفیق کنید تا با قرآن مأنوس شوید. آن را بخوانید، در آن تأمل و تدبر کنید و به قرآن عمل نمایید.

- وَ اذْکُرُوا بِجُوعِکُم وَ عَطَشِکُم فیهِ جوعَ یَوْم القیامه وَ عَطَشَه؛ نگذارید این گرسنگی و تشنگی بدون تفکر به پایان برسد. یاد قیامت کنید و فقر و نیازمندی آن روز را به یاد بیاورید.

- وَ تَصَدَّقوا علی فُقَرائِکُم وَ مساکینکُم؛ به فقیران و مساکین کمک کنید و از آنها دستگیری نمایید.

- وَ قِّروا کِبارَکُم وَ ارْحَموا صِغارَکُم؛ به بزرگان و پیرترها احترام بگذارید و به کوچک ترها رحم کنید و دست ملاطفت بر سرشان بکشید.

- وَ صِلوا اَرْحامکم؛ صله رحم نیز جزء وظایف این ماه است و الحمدلله می‌بینیم سفره های مردم در این ماه برای میهمانی پهن است.

- وَ احْفَظوا اَلْسِنتَکُم و... ؛ در این ماه خیلی مراقب اعضای بدنتان باشید که گناه و خطایی از آنها سر نزند. زبانتان را حفظ کنید، چشمانتان را از گناه بپوشانید و عفت را پیشه کنید. گوشتان را با صدای آلوده یا سخنان حرام به گناه نیندازید. به یتیمان و بچه‌هایی که فاقد سرپرستند رسیدگی کنید. ضمن اینکه اعضای بدنتان را حفظ می‌کنید از گناهان سابق نیز توبه کنید و دست دعا به سوی پروردگارتان بلند نمایید که این ماه، ماه دعا و نیایش است. بهترین ساعاتی که خداوند به بندگان نظر لطف دارد در این ماه است.

- مهمترین سفارش را حضرت در پایان بیان می‌فرمایند:

اَیُّها الناس اِن اَنفُسَکُم مرْهونه بِاَعْمالِکُم فَفُکُّوها بِاسْتِغْفارِکُم وَ ظُهورُکُم ثَقِیلَه من اَوْزارِکُم؛ می‌فرماید
جان‌های شما در گرو اعمال شماست پس با استغفار این دل و جان خود را آزاد کنید. این پشت های شما از بار گناهان خمیده است.

حضرت مهمترین عمل این ماه را در انتها ذکر فرمودند و آن عبارت است از آزاد شدن. می‌فرماید شما خیال نکنید آزادید، نه، برعکس بدهکارید، بدهکار اعمالتان. وقتی با چشمتان، با دستتان، با زبانتان، با اموالتان گناه کردید بدهکار شدید. در این میان خوشا به حال آنها که فقط حق الله بر گردنشان است نه حق الناس. حالا برای این بدهی تان باید وثیقه می‌دادید. وثیقه اعمال هم جان ها و انفس شماست. خدا که مال و منال نمی‌خواهد پس خود انسان را به رهن و گرو بر داشته است! این است که در قرآن کریم می‌فرماید: کُلُّ امْرِئٍ بِمَا کَسَبَ رَهِینٌ (4) هرکسی در گرو عمل خویش است. آن فردی که در حال گناه است و خیال می‌کند آزاد است در واقع او اسیر است، اسیر عمل خود، اسیر شهواتش. باید اراده را تقویت کرد و نگذاشت که به بند کشیده شود. حضرت امیر (ع) در پاسخ فردی که گفت هرکار می‌کنم موفق به نماز شب نمی‌شوم فرمود: «قَیَّدَتْکَ ذنوبک» بنده خدا تو خیال می‌کنی آزادی در حالی که گناهان تو را اسیر و در بند خود کرده اند! گناه نمی‌گذارد عبادت کنی.

ما هم بدهکاریم. لذا بهترین فرصت برای آزاد شدن از قید گناهان و رها شدن از بندهای مادیات ماه مبارک رمضان است.