
نصر عزیزی - اگر به دوره اول مجلس نظری بیافکنیم، واقعیت این است که با وجود حضور بهترین شخصیتهای علمی و روحانی و سیاسی انقلابی،در مجلس مشکلات فراوانی داشتیم و این هم بدیهی بود زیرا غالب نمایندگان به دلیل سابقه مبارزاتی یا در کنج زندانها و یا تبعید و یا فراری بودهاند و حتی فرصت بهرهبرداری از شکل ساده نظام اداری رژیم شاه را نداشتند.
یکی از ویژگیهای ارزشمند مجلس شورای اسلامی این است که با اتکای به خود و بدون اقتباس از مجالس دو بلوک کمونیستی و سرمایهداری به مرور تجربه کسب نمود و امروز بعد از 8 دوره تجربه نمایندگی از بهترین مجالس دنیا میباشد.
از آنجایی که رای دادن به نمایندگان تابعی از شرایط و عوامل و دلایل و انگیزههای مختلف است، شاید همیشه فضای مناسب برای بهترین انتخاب توسط مردم یا فراهم نشده باشد و یا جهت صحیح رأی را تغییر دهد. این در حالی است که علیرغم مبانی تئوری و نظری و تکالیف شرعی انتخاب اصلح صورت نگیرد.
با این رویکرد و با توجه به آزادی واقعی انتخابات و با توجه به مصلحتنگریهایی که در تأیید نامزدها انجام میشود، درجه شایستگی و صلاحیت افراد متفاوت است و همواره این نگرانی وجود دارد که ممکن است بهترینها درحداکثر خود به مجلس راه نیابند و همین عامل هم باعث میشود که بسیاری از واجدان شرایط و افراد اصلح از نامزدی مجلس خودداری نمایند ولی علیرغم این محدودیت بسیاری شایستگان هم وجود دارند که صرف نظر از موفقیت و یا عدم موفقیت به کسب آرای پیروزی وارد عرصه انتخابات میشوند.
یک واقعیت را نباید از نظر دور داشت که علیرغم مبانی نظری و جهتگیری نظام ازنگاه سطح کیفی و شاخصهای صلاحیت، به مرور از مجلس اول تا هشتم از بعضی جهات رو به تنزل بودهایم. البته این به معنای نگاه منفی و نادیده گرفتن همه ویژگیهای برجسته نامزدهای دورههای ماقبل نیست ولی یک موضوع مهم را نباید از نظر دور داشت که با ارتقاء وصفناپذیر پیشرفتهای نظام اسلامی، به همان نسبت باید مجلس و کارگزاران نظام و قضات محاکم و مسئولان از سطح بالاتری برخوردار باشند.
برای ارزیابی مناسبتر اگر به ترکیب نمایندگان محترم توجه شود، تایید خواهیم نمود که فقط گروه خاصی بانی و سردمدار و کارگزار و صحنهگردان و کارشناس و صاحبنظر امور مختلف مجلس اعم از قانونگذاری، ارائه طرحها و لوایح، نقد و بررسی، جمعآوری اطلاعات هدفمند و مؤثر و تعیین کننده آراء موافق و مخالف هستند.
همانطور که در خیلی از امور نقاط قوت و ضعف وجود دارد، ترکیب مجلس هم از این قاعده مستثنی نیست چه بسا نمایندگانی وجود دارندکه در طول دوره نمایندگی حتی برای یک بار یک ندای مخالفت و یا موافقت و یا پیشنهاد و یا نظر اصلاحی و یا تاثیرگذاری در کمیسیونهای تخصصی و یا نظارتهای ویژه از آنها شنیده نشد و اگر مترتب اهم و مهمی در پیگیریها و وظایفشان بشود، شاید در رتبههای زیر 20 درصد و 30 درصد باشند. علاوه بر این در فرایند رأیگیری مردم حتی با وجود تایید صلاحیتهای عمومی و بخصوص در شهر تهران نباید به نمایندگانی و یا نامزدهایی رأی دهند که تجربه لازم اجرایی و مدیریتی و کارشناسی و تقنینی را ندارند و از دیدگاه جامعتین برخوردار نیستند و اگر با دیدگاه مثبت به ویژگیهای نمایندگی توجه شود، مردم باید به کسانی رأی دهند که صلاحیتهای علمی و تخصصی داشته باشند، از سلامت مالی برخوردار باشند تا بتوانند در دامن سرمایهداران و رانتخواران نه غلطتند. سابقه شفاف و درخشانی داشته باشند، دارای موضعگیری روشن در طول فراز و نشیبهای انقلاب باشند، از انحراف به جریانات انحرافی و زاویهدار با رهبری و نظام مبرا باشند، آناه که سن و سالشان اقتضا میکند، از سوابق درخشان انقلابی و مبارزاتی برخوردار باشند. با فرهنگ جهاد و شهادت مأنوس باشند، اگر از رجل سیاسی هستند عنادگروهکهای انحرافی و التقاطی نسبت به آنها و حزبشان مشخص باشد. کارگشای مشکلات مردم باشند، در لاک رفاه و مادیات و زندگی بی درد و رنجی خویش فرو نرفته باشند، با روحانیت اصیل و انقلابی و مراجع عظام تقلید وبزرگان دینی و بخصوص دو تشکل جامعه مدرسین و جامعه روحانیت مبارز همگرایی و سابقه مراوده و رفاقت داشته باشند.
اگر نماینده مجلس بودهاند، در جریانات مجلس تأثیرگذار باشند، اهل هو و جنجال و غوغا سالاری نباشند. اگر اهل قلم و بیان هستند، آثار مثبت قلم و بیان آنها مفید و موثر باشد. از نفاق و دورویی و چرخشهای مکرر در حزب بادها برحذر باشند. به دیانت و دینداری و سجایای اخلاقی مشهور باشند در جریانهای مختلف تبعیتشان را از ولایت اثبات کرده باشند و...
بنابر این با این چارچوب و ویژگیها اگر مردم در فهرست تهران خارج از ذهنیات و تصورات و بر اساس تحقیق و بررسی توجه نمایند، مصادیق زیادی وجود دارد که باید با حساسیت و تکالیف شرعی و اعتماد به روحانیت بزرگوار به ترتیب اولویت به آنها رأی داد. با این رویکرد برایند چنین مجلسی موفقیت خواهد بود.