محسن مجتبایی- چند ماه قبل یعنی در آغاز همراهی ترکیه با نظام سلطه در ماجرای سوریه، این قلم در یادداشتی در همین صفحه نوشت که دولتمردان ترک با وعده خیالی عضویت دراتحادیه اروپا و به دست گرفتن نبض منطقه، متأسفانه «حماله الحطب» سیاستهای ایالات متحده شده‌اند و..
برخی دوستان این تعبیر را «تیره» می‌دانستند، هر چند که خود نیز آرزو می‌کردم که غلط بودنش خیلی زود معلوم شود اما...
در دیپلماسی، هنر هر کشوری این است که حتی‌المقدور از ایجاد چالش میان خود و همسایگانش جلوگیری کرده و چنانچه از جانب یکی از همسایگان چالشی هم بوجود آمد، بتواند آن را مدیریت کند.
با این اوصاف آنچه که در ماههای اخیر از دولتمردان ترکیه شاهد بوده‌ایم. حرکتی درست بر خلاف این اصل منطقی و عقلی دیپلماتیک است. دولتمردان ترک با ارمنستان هنوز بر سر آن خون «دلمه» شده، مناقشه دارند، با سوریه بواسطه همراهی با آمریکا و برخی دولتهای مرتجع عرب علیه دولت بشار اسد به آستانه یک جنگ تمام عیار رسیده‌اند، با جمهوری اسلامی ایران بواسطه اختلاف نظر در موضوع سوریه، یک لجبازی کودکانه را در پیش گرفته‌اند و عراق را هم عامل تحریک پ.ک.ک فرض کرده‌اند و...
این رویه چیزی نیست جز یک سردرگمی دیپلماتیک؛ چرا؟ توضیح می دهیم.
واقعیت آن است که اگر حزب عدالت و توسعه با شعار اسلام و بازگشت به اصول بر سر قدرت نمی‌آمد، ترکیه حتی زودتر از مصر، دستخوش بیداری اسلامی می‌شد و تا حدودی هم می‌شود تصور کرد که ترکیه، امروزدر چه شرایطی قرار داشت؛ روابط این کشور با رژیم صهیونیستی در همه سطوح اعم از میانی، اقتصادی، اطلاعاتی و... قطع می‌گردید- نه مثل امروز که همه اینها در خفا صورت می‌گیرد – مثلث مقاومت شامل ایران، سوریه و حزب الله لبنان عملاً به مربع مقاومت تبدیل شده بود و ملتهای بحرین و یمن در شرایط بهتری قرار داشتند و... البته در این میان ترکیه باید برای همیشه فکر عضویت دراتحادیه اروپا را از ذهنش پاک می‌کرد و به جای آن به اتحادیه کشورهای اسلامی می اندیشید.
اما حالا ترکیه در چه وضعیتی است؟
وزیر امور خارجه این کشور که خیلی دوست دارد او را به عنوان «کسینجرترک»(!) بشناسند، پس از نشست استانبول یا به تعبیر خودش دوستان سوریه در جمع خبرنگاران از ناکامی این نشست در جلب حمایت شورای امنیت از آنچه که وی مردم سوریه و خواسته‌های مشروع آنها، خواند اظهار تأسف کرد و در باره طرح شش ماده ای کوفی عنان هم گفت که: «نشست استانبول بار دیگر بر حمایت خود از مأموریت عنان تأکید کرد اما نباید تصور کرد که این مأموریت هیچ محدودیت زمانی نداشته و تا ابد ادامه خواهد یافت».
در ضلع دوم میز مذاکره، در حالی که نظامیان عربستان هر روز مردم بحرین را در خیابانهای منامه و دیگر شهرها به خاک و خون می‌کشند، نمایندگان عربستان و قطر در سخنان خود بر حقوق دموکراتیک مردم سوریه تأکید و بی محابا و بدون واهمه از موازین حقوق بین‌الملل، بار دیگر خواستار ارسال تسلیحات و پول به مخالفان مسلح دولت بشار اسد شده و طرح ایجاد منطقه حائل را به بهانه کمکهای انسان دوستانه اما در واقع با هدف ارسال سلاح برای شورشیان مسلح مطرح کردند.
اما درضلع سوم میز، آمریکا وانگلیس ترجیح دادند تا نمایش «جیب خالی، پز عالی» را اجرا نمایند؛ آمریکا ضمن در اختیار قرار دادن ابزار ارتباطی پیشرفته، با اختصاص یک کمک 12 میلیون دلاری دیگر به مخالفان، جمع کمکهای خود را به 25 میلیون دلار رساند تا دولتمردان جزیره انگلیس را در رودربایستی قراردهند و آنها هم اعلام کنند که 500 هزار دلار به مخالفان کمک خواهند کرد و...
علی‌رغم همه این تلاشها اما سخنان صریح رهبر فرزانه انقلاب در تالار آینه رضوی و خطاب به نخست وزیر ترکیه مبنی بر مخالفت جمهوری اسلامی ایران با هر گونه طرح آمریکایی در موضوع سوریه، هر چند موجبات عصبانیت اردوغان را فراهم آورد و به محض رسیدن به کشورش، از کاهش خرید نفت از ایران خبر داد اما آقای نخست وزیر بهتر از هر چهره سیاسی دیگر خوب می‌داند که اگر نشست استانبول بدون نتیجه پایان یافته و لاشخورهای غربی و منطقه‌ای، میان حمله نظامی و طرح کوفی عنان، بال بال می‌زنند، این جز بواسطه سخنان صریح رهبر معظم انقلاب و دولتمردان کشورمان نیست؛ موضوعی که سبب شده به عنان مأموریت داده شود تا به ایران سفر کنند.