نگاه

تاثیر مذاکرات بر «خاورمیانه جدید»

عدم دستیابی به توافق نیز به اذعان مسئولان دولتی، خسارت بزرگی نیست. کشور توان آن را دارد تا با الگوی اقتصاد مقاومتی مسیر بالندگی خود را ادامه دهد. این بعد نیز الگو شدن ایران را در منطقه تقویت خواهد کرد. از این رو، توافق با ایران برای غرب، منافع سیاسی اقتصادی فراتر از مرزهای جغرافیایی کشورمان دارد و همین سبب تدلیس و فریبکاری آنها خواهد بود.
محمد مهدی اسلامی- نگاهی به مسیر طی شده در مذاکرات از سال 1382  تاکنون، به خصوص مقاطع توقف مذاکرات پس از اثبات حقانیت ایران پس از اجرای مدالیته و در دورههای خاویر سولانا و کاترین اشتون و تقاضای غرب برای بازگشت به میز مذاکرات با مقاومت ایران در برابر زیاده خواهیها؛ نشان از وضع بحرانی غرب در مواجهه با پرونده هستهای دارد. آشکار شدن صلح آمیز بودن و رد همه اتهامات در بازرسیها از یک سو و نیاز لابی صهیونیستی برای بحران سازی از این پرونده از سوی دیگر موجب اطاله بیجهت پرونده شد. با این همه بر خلاف انتظار روشنفکران، طرف غربی بود که همواره اصرار به ادامه مذاکرات داشت. شاید بتوان یکی از اصلی ترین علل آن را نیاز اقتصادی غرب به بازار ایران دانست.

در چند سال اخیر کارشناسان بسیاری در غرب اذعان نموده اند که نظام تحریمهایی که آمریکا
اصلی
‌‌ترین مدافع آن بود، نتوانست با تحریم ایران به اهداف خود برسد. ایران به دلایل ژئوپولتیک و قرار داشتن در مقام هجدهمین اقتصاد دنیا دچار شوک مورد انتظار غرب نشد، اما حجم زیاد تحریمها موجب ضرر و زیان شرکای تجاری آمریکا به خصوص در اروپا گشت و حتی صدای صاحبان صنایع آمریکا را نیز بلند کرد. از این رو طی سالهای گذشته فشار برای رفع تحریمها از سوی اقتصاد غرب بیش از ایران بوده است و با کوچکترین علائمیکه درباره توافق از مذاکرات به رسانهها درز مییابد، خیز اقتصادی شرکتهای متضرر از تحریم، مشهود بوده است.

تا جایی که شنیده شد حتی بعضی از صنایع بزرگ آمریکایی بیلبوردهای تبلیغاتی خود را برای دوره پس از تحریمها طراحی کردهاند، به این امید که به بازار ایران برگردند.
این موضوع حاوی پیامهای بسیاری برای ما است. از جمله فهم اهمیت اقتصاد مقاومتی در حفظ استقلال و عزت ایران اسلامی
و نیز فهم نقشه راه غرب برای آینده اقتصاد ایران که ضرورتهای داشتن طرح جامع اقتصادی برای دوران احتمالی پسا تحریم را مشخص میکند.

غرب خواهان فروش محصولات خود در بازار ایران در ازای دریافت نفت خام است. انتظار این نیست که خام فروشی نفت و باز نمودن دروازههای اقتصاد ایران به سوی بازار غرب، سیاست متقابل ایران باشد. مدت مدیدی است که اقتصاددانان در خصوص ضرورت تغییر راهبرد اقتصادی ایران میگویند و وارداتی را مطلوب میدانند که منتهی به صادرات غیر نفتی و با ارزش افزوده بیشتر شود. دغدغه ای که درباره تدابیر اندیشیده شده برای آن، پاسخ چندانی دریافت نشده است.

اما در کنار ابعاد اقتصادی که مشوق غرب به مذاکره است؛ ابعاد سیاسی نیز هویدا است. اگر تیم مذاکرهکننده در چارچوب خطوط قرمزی که مقام معظم رهبری ترسیم کردهاند حرکت کند و ایران به خواستههایش برسد، بر قدرت الگوی مقاومت افزوده شده است. موضوعی که ریشه بسیاری از کارشکنیها در یک توافق برد – برد است.

در منطقه، کشورهای متعددی به وعدههای آمریکا اعتماد کردند، آنها با دستکشیدن از برخی تواناییهایشان و دل سپردن به وعدههای آمریکا ضررهای بسیاری متحمل شدند؛ مثلا دولت بعثی صدام شرایط بازرسیها را فراهم کرد که نتیجه آن سرنگونی دولتش و ترور دانشمندانی که با آژانس مصاحبه کرده بودند و .... شد. صدام با وجود اینکه بیشترین همکاریها را با آمریکا داشت، بدترین نتیجه را دریافت کرد. یا قذافی در حالی مسیر سقوط را طی کرد که از همه تواناییهایش دست کشید، وعدههای آمریکا را پذیرفت و تاسیسات هستهای خود را نابود کرد و... اما غرب به بسیاری از وعدههایش عمل نکرد. ردپای دستگاههای جاسوسی غرب در ترور قذافی آخرین میخ بر تابوت اعتماد به غرب بود.

اینک تصویر چهره کسانی که تسلیم غرب شدند فراروی مردم منطقه است و تاثیر مقاومت ما نیز برای آنها مشهود میباشد. این الگو - که نشان میدهد مقاومت در برابر زیادهخواهیهای قدرتهای جهانی نتایج بسیار مطلوبتری از سازش دارد - میرود تا در بسیاری دیگر از نقاط جهان و بهویژه در منطقه ما حاکم شود.

از این رو توافق هستهای خوب ؛ ضرر جبران ناپذیری برای منافع غرب در طرحهایی همچون «خاورمیانه جدید» خواهد داشت و اعمال نفوذشان در منطقه را محدود خواهد کرد. از این رو توافقی با مشخصههای ترسیم شده از سوی رهبری یک برد مضاعف برای «انقلاب اسلامی» خواهد بود و توافقی که فاقد آن مشخصهها باشد، همان گونه که امام خامنه ای تبیین کردند، یک شکست برای انقلاب اسلامی است.

این در حالی است که عدم دستیابی به توافق نیز به اذعان مسئولان دولتی، خسارت بزرگی نیست. کشور توان آن را دارد تا با الگوی اقتصاد مقاومتی مسیر بالندگی خود را ادامه دهد. این بعد نیز الگو شدن ایران را در منطقه تقویت خواهد کرد. از این رو، توافق با ایران برای غرب، منافع سیاسی اقتصادی فراتر از مرزهای جغرافیایی کشورمان دارد و همین سبب تدلیس و فریبکاری آنها خواهد بود.

در شرایطی که آثار مقاومت قبلی در میز مذاکرات مشهود است، انتظار آن است در ادامه مسیر نیز مذاکره کنندگان و پس از آن مجلس شورای اسلامیبه صیانت از خطوط قرمز نظام دقت مضاعفی منظور دارند.

https://shoma-weekly.ir/zScHHX