اینکه بگوییم بودجه مخل کسبوکار است بسیاری مسائل را زیر سؤال میبرد. این مجلس قبل از آغاز کار ادعای منتخبینی بوده و معتقد بوده بخش تولید باید در اولویت باشد و مساعدت شود و عملکردشان در طول مدت گذشته مبتنی بر همین بوده است ،اینکه بگویند بودجه مخل تولید است درست نیست مگر به دلایل دیگر اقتصادی اما این بودجه در بحث تأمین منابع و هماهنگی مصارف مشکل دارد زیرا کسر بودجه دارد؛ کسر بودجه یعنی بخش اعظم منابع بودجه غیرواقعی به نظر میرسد و نهایتاً درآمدها در حد این بودجه شدنی نیست. از طرفی هزینهها عمدتاً جاری قطعی است، هزینههای عمرانی نیز با این کسری بودجه محقق نمیشود.
موضوع کسری بودجه به تولید آسیب میزند در این صورت این ادعا درست است. یعنی بودجههای عمرانی و مساعدتها به حداقل میرسد و با این استدلال تولید در شرایط خوبی نخواهد بود.
نکته دوم این است که اکثر این بودجه هزینههای جاری دولت است یعنی دولت به دلیل گستردگی و بزرگی و نوع ساختار آن عمده بودجه را مصرف امور جاری دولت میکند در این صورت بخش تولید از بودجه سهم زیادی نخواهد داشت با این استدلال میتوان این ادعا را پذیرفت اما کلیت مخل بودن بودجه در امر تولید درست نیست.
راه فرار مالیاتی بسته شده
واقعیت این است که مقدار مالیاتی که وصول میکنیم مطابق فعالیتهای اقتصادی کشور نیست. هزینههای کشور یا از فروش داراییها و تملکات تأمین میشود یا از مسیر مالیات و حالت سوم از استقراض هزینههای جبران میشود، بنابراین منابع باید بهنوعی تأمین شود. اکنونکه در شرایط تحریم هستیم دولت ناچار به فروش داراییهای خود است که حد و حدودی دارد، انتشار اوراق قرضه نیز یکی دیگر از راهکارهاست که اگر صرف امور تولید شود در بازگشت و پرداخت بدهیها مصرف میشود اثر سوء کمتری دارد اما اگر هزینههای جاری را از این مسیر تأمین کند تورم افزایش مییابد یک اثر اوراق قرضه که مجلس و دولت آن را در نظر گرفته است تمام فشارها بر گردن دولت بعد میافتد؛ بنابراین چارهای نیست جز رو کردن به مالیات، البته در کشور ما فرار مالیاتی زیاد است. بحث بر این است که این نگرانیها بهجای اینکه به سمت شرکتهای دولتی و واحدهای بزرگ پیمانکاری برود، و یا نهادهایی که مالیات نمیدهند، برخی سوءاستفاده کنندگان مالیاتی که با روابط و رانت از مالیات فرار میکنند یا مالیات حقه را نمیپردازند اگر فشار بر این دسته باشد کار بسیار مثبتی است اما اگر بناست مالیات بر کسبه جزء و حقوقبگیران متوسط به پایین باشد اشتباه است در این بودجه بر روی کسبه جز و درآمدهای جزئی فشار نمیآورند؛ یعنی کف اخذ مالیات از حقوقها بالا برده شده و به کسبه جزء کاری ندارند و فشار بیشتر روی کسانی است که باید مالیات بدهند و پرداخت نمیکنند.
