پاسخ برخی نامزدها به این سئوالات خوب بود و حکایت از آمادگی آنها برای حل مشکلات کشور داشت . هوشمندی صدا و سیما در برگزاری این مناظره را هم باید ستود چون از یک طرف مردم را با مشکلات کنونی کشور در قالب سئوالات جدی آشنا کرد و از طرفی پیچیده بودن مشکلات اقتصادی و نیز مهارت نامزدها در برخورد با این مسائل را به‌خوبی واتاب داد . آنچه دیروز مردم از قاب شیشه ای سیما ملاحظه کردند بدون شک در رأی آنها موثر است. صدا و سیما میدانی را برای تصمیم عقلانی مردم باز کرده است و هر کس از میان این تصمیم گیری مردمی از صندوقها بیرون بیاید باید مورد احترام همه باشد.
محمد کاظم انبارلویی- بداهه نوازی در سیاست چیست؟ بداهه‌نوازی یعنی نواختن یک قطعه موسیقی بدون آمادگی و تمرین قبلی!
اینکه گاه در عالم سیاست صداهای گوشخراش به گوش می‌رسد و موزون نیست و هارمونی ندارد، برای این است که رجل سیاسی مورد نظر، بداهه‌نوازی فرموده‌اند. برای همین همه سیاستمداران دنیا به هنگام اعلام موضع و ارائه نطق یا از روی متن می‌خوانند یا متن کوتاهی وجود دارد که خطوط کلی اندیشه سیاسی مطرح شده را در چارچوبی عقلانی، واتاب می‌دهد.
اهل رسانه،سوتی سیاستمداران را در بداهه‌نوازی‌های سیاسی شکار می‌کنند.
اهل سیاست به طور اجتناب‌ناپذیر برای پرهیز از سوتی دادن معمولا به اتاق‌های فکری که اجتماعی از نخبگان در آن حضور دارند تکیه می‌کنند. در واشنگتن مراکز علمی و تحقیقاتی‌ای وجود دارند که کارشان فقط تهیه متن برای فروش به سیاستمداران است و از این طریق ارتزاق می‌کنند.
بداهه‌گویی در "اجرا" چیست؟ بداهه‌گویی یا بداهه‌خوانی هم یعنی گفتن یا خواندن قطعه‌ای که بدون آمادگی و تمرین قبلی باشد. معمولا در اجرا ما با یک متن روبه‌رو هستیم که قرار است اجرا شود. این متن قبلا در سلسله مراتب اجرایی کارشناسی شده و برای تصویب به عالی‌ترین مرجع اداری می‌رسد.
بدون دقت و فهم متن،رای دادن و تصویب کردن، آسیب‌های جدی دارد. بداهه‌گویی یا بداهه‌خوانی در اجرا این است که بدون مطالعه و دقت در متن، نظری موافق یا مخالف بدهیم.
معمولا هیئت‌دولت تصویب‌نامه‌ها و تصمیم‌نامه‌هایی دارد. این تصویب‌نامه یا تصمیم‌نامه براساس یک متن پیشنهادی است که فرآیند اداری آن طی می‌شود و به هیئت‌دولت می‌رسد. اگر تصویب بدون مطالعه و دقت باشد یا بدون اعتنا به کار کارشناسی مربوط باشد، آسیب‌های زیادی برای کشور دارد. با هر تصویب‌نامه‌ای ممکن است میلیاردها تومان پول جابه‌جا شود. اگر دقت نکنیم بیت‌المال در معرض تاراج تبهکاران مالی و اقتصادی قرار می‌گیرد.
دستور کار روزانه رئیس‌جمهور چیست؟ کار پوشه رئیس‌جمهور حاوی چه مطالبی است؟ یک روز کاری رئیس‌جمهور چگونه می‌گذرد؟ تصمیمات و مصوبات در هیئت دولت چگونه است؟ اگر در آنچه گفته شد دقیق بشویم، بسیاری از این حرف‌هایی که نامزدها این روزها در رسانه‌ها می‌گویند یا در برنامه‌های تلویزیونی و رادیویی خود ابراز می‌دارند ربطی به کار پوشه و دستور کار روزانه آنها ندارد.
علت اینکه برخی از مصوبات هیئت دولت - چه در دولت فعلی و چه در دولت‌های قبل - در فرآیند عمل به قانون نحوه اجرای اصول 85 و 138 قانون اساسی از سوی رئیس مجلس لغو شد و می‌شود، آن است که در تصمیم‌گیری تابع "بداهه‌خوانی" و یا بهتر بگوییم "بداهه‌کاری" می‌شوند.
معمولا مضمون تصویب‌نامه‌ها به گونه‌ای است که کسی که ذهن سیاسی، هنری، فرهنگی دارد ، حوصله فکر کردن و عمیق شدن در یک مبحث مالی و محاسباتی را ندارد. حال آنکه 60 درصد تصویب‌نامه‌ها و تصمیم‌نامه‌ها مربوط به مسائل مالی و محاسباتی است. با یک تصویب‌نامه ممکن است ده‌ها میلیارد تومان پول برای اموری پرداختی یا دریافتی جا به جا شود. اگر دقت‌های حقوقی و مالی و محاسباتی در آن صورت نگیرد بیت‌المال مسلمین دچار آسیب می‌شود. امروز ملت ما در آستانه یک تصمیم‌گیری بزرگ است. هنگام تبلیغ و ترویج یک نامزد باید از بداهه‌گویی پرهیز کرد و با مطالعه و تحقیق حرف زد. موقع رای دادن هم باید براساس این پرهیز، حجت شرعی داشت و آنچه را که گفته شد در رای دادن لحاظ کرد.
نامزدها هم باید در گویش‌ها و پویش‌های تبلیغاتی خود نشان دهند که اهل "بداهه‌نوازی در سیاست" و "بداهه‌گویی در اجرا" نیستند. آنها باید مردم را متقاعد کنند که عمیقا در مورد پذیرش مسئولیت‌های کلیدی ریاست جمهوری فکر کرده‌اند و می‌دانند به چه منصبی چشم دوخته‌اند.
***
دیروز نخستین مناظره هشت نامزد انتخابات ریاست جمهوری برگزار شد نامزدها فی البداهه در برابر سئوالات متعدد پیرامون کلیدی ترین مشکلات اقتصادی قرار گرفتند.
سئوالاتی چون؛ مشکل مسکن را چگونه می خواهید حل کنید؟ تورم را چگونه می خواهید مهار کنید ؟ تعامل قوا را چگونه می خواهید انجام دهید ؟ در برخورد با نهادهای نظارتی چه می کنید ؟ عدالت اقتصادی را چگونه می‌خواهید برقرار کنید ؟ نگاه شما به مشکلات اشتغال چیست؟ با کاهش درآمدهای نفتی و بلوکه شدن پول های کشور در خارج چگونه می توانید مملکت را اداره کنید؟ تولید را چگونه می توانید سامان دهید ؟
پاسخ برخی نامزدها به این سئوالات خوب بود و حکایت از آمادگی آنها برای حل مشکلات کشور داشت . هوشمندی صدا و سیما در برگزاری این مناظره را هم باید ستود چون از یک طرف مردم را با مشکلات کنونی کشور در قالب سئوالات جدی آشنا کرد و از طرفی پیچیده بودن مشکلات اقتصادی و نیز مهارت نامزدها در برخورد با این مسائل را به‌خوبی واتاب داد . آنچه دیروز مردم از قاب شیشه ای سیما ملاحظه کردند بدون شک در رأی آنها موثر است. صدا و سیما میدانی را برای تصمیم عقلانی مردم باز کرده است و هر کس از میان این تصمیم گیری مردمی از صندوقها بیرون بیاید باید مورد احترام همه باشد.