ادب و هنر

باید از دل برآید

فارغ از این که بازیگران و عوامل پایتخت در یک پیک زمانی در ابتدای کار نتوانستند به خوبی همه آن چه را خواستند اجرا کنند، اما برآیند کار در روزهای نیمه ماه رمضان تا اندازه زیادی انتقاد‌های این چنین را کم رنگ کرد. آماری که مرکز پژوهش‌ها در مورد پایتخت ارائه کرد و بیشترین تعداد تماشاگر شبانه و به طور مستمر.
سید مجتبی مومنی- ماجرای سریال پایتخت از ابتدایی که آغاز به کار و پخش کرد با حاشیههای مختلفی همراه بود از اشکالاتی که به لهجه و ساختار آن مربوط میشد، گرفته تا توالی جریانها و مدل متفاوت اجرا و کارگردانی آن. سریالی که تا چند سال در ایام نوروز مهمان خانهها بود. امسال و در سری چهارمش همزمان با فرا رسیدن ایام ماه مبارک رمضان به روی آنتن رفت.

شاید کمتر کسی باشد که این سریال را جز سریالهای پر مخاطب نداند؛ اما این که این سریال چرا توانست موفق باشد علتهای زیادی دارد که قطعا در این یادداشت نمیتوان به همه آنها اشاره کرد. اما یکی از نکاتی که در مورد این سریال وجود دارد؛ تمایل عمومیو خواست مردم برای دیدن آن و داشتن مشتریان پروپا قرص است. در این بین با توجه به این تمایل و حجم از مخاطب را میتوان به یک عامل اساسی اشاره کرد، این سریال یک سریال مردمیاست که با زندگی روزمره مردم در ارتباط است. زندگی در یک خانواده متوسط جریان دارد و اتفاقهایی که در یک زندگی معمولی برای آدمها در واقعیت میافتد، برای عوامل این سریال پیش میآید، همین عامل باعث میشود که مخاطب در این سریال به طور خاصی با بازیگران و عناصر فیلم احساس همزاد پنداری میکند و درگیری با شخصیتها باعث میشود که مخاطب بتواند با این فیلم ارتباط برقرار کند. همین عامل باعث میشود که در یک نظر سنجی مردمیبه عنوان پر مخاطب ترین فیلم ماه رمضان-تا لحظه نوشتن این مطلب- انتخاب شود.

توجه به ذائقه مخاطب، مردمیبودن این فیلم و در مقابل میزان تماشاگر و حجم پایبندی به تماشای این سریال در مقایسه با دیگر آثار هم گروه، به لحاظ ساختار و هم دوره پایتخت میتواند القا کننده پیام خوب و رسایی به دیگر کارگردانها و تولید کنندگان آثار تلویزیونی باشد. این که مخاطب دوست دارد جریان داستانها در فضای عادی و معمولی بگذرد، موضوعات هم کاربردی باشد، طنزی که با توهین و تمسخر و ... همراه نباشد.عده ای که با این اسلوب پیش میروند و سریالهایی مثل شمعدانی و... را میسازند، مخاطب را از دیدن سریالها خسته میکند و شاید تنها به عنوان کاچی به از هیچی مخاطب را پای تلویزیون نگه دارد.

قطعا با این تعاریفی که در مورد این سریال گفته شد، این سریال دارای کم و کاستی هم هست. این که این سریال مثل همه سریالها و یا برنامههایی که ساخته میشود دارای اشکال باشد، اصلا چیز عجیب و غریبی نیست، اما اینکه این اشکالات چگونه و با چه شرایطی و با چه نیتی بیان شود، مسئله مهمیاست.

در این بین برخی با شمشیر منتقدانه خود-که بویی از خوش نیتی و کمک به اصلاح روند در آن حس نمیشود- بر این سریال کوبیدند و حتی با الفاظ در ظاهر مهربان بر بدنش تاختند، یکی از این نمونهها رضا رشید پور، مجری سابق تلویزیونی است.

او در روزهای اول پخش این مجموعه در مورد این سریال اظهار نظر کرد، با این که او در ابتدا با عباراتی مثل، سریال پایتخت را همیشه دوست داشته ام و تماشا کرده ام. امسال هم منتظر بودم و .... صحبتهایش را شروع کرد، اما در ادامه به خوبی از خجالت پایتخت در آمد و گفت: قبول دارم که سه قسمت از یک مجموعه بیست و چند قسمتی محک مناسبی برای نقد نیست. اما سنت سال نکو و بهار را هم نباید از نظر دور داشت. او در ادامه گفت؛ البته شنیده بودم که گروه بدون حتی یک صفحه سناریو عازم شمال شده اند ولی باور نمیکردم. موضوع فقط نقص دراماتیک نیست. حتی بازیها هم دیگر روان نیستند. چفت و بست دیالوگها کاملا فشل است و هنرنمایی امیر معقولی در جادوی قاب و حرکت هم رنگ باخته. پایتخت در این سه قسمت تلاش کرده تا همه چیز باشد. از هجو سیاسی تا کمدی رو حوضی.

رشید پور در ادامه پا را از این هم فراتر گذاشت و به خوبی از خجالت مقدم در آمد: اما به گمان من از همه به هیچ رسیده است. مشتی هیچ با چندین فرسنگ پلانهای کشدار بیمعنی. کارگردان اصرار میکند که ما تمام صحنههای رفتن و برگشتن ارسطو به قبرستان با موتور سیکلت را ببینیم! آن هم در زمانی نزدیک به زمان واقعی! آش آنقدر شور میشود که در پخش مجدد پلانهای یاد شده را حذف میکنند ... دلم میسوزد...

فارغ از این که بازیگران و عوامل پایتخت در یک پیک زمانی در ابتدای کار نتوانستند به خوبی همه آن چه را خواستند اجرا کنند، اما برآیند کار در روزهای نیمه ماه رمضان تا اندازه زیادی انتقادهای این چنین را کم رنگ کرد. آماری که مرکز پژوهشها در مورد پایتخت ارائه کرد و بیشترین تعداد تماشاگر شبانه و به طور مستمر.

به هر حال با وجود نگاههای این چنینی از سوی برخی هنرمندان و برخی چهرههای شاخص در حوزههای مذهبی این سریال هم چنان حرف دل میزند و مخاطب دارد.

https://shoma-weekly.ir/OyJ1oy