دمشق پایتخت سوریه، روزهای گذشته شاهد انفجارهای مهیب و خونین بود. انفجارهایی که مشابه آن طی دو ماه اخیر بار‌ها رخ داده است. در نتیجه این انفجار‌ها دست کم ۲۷ نفر کشته و ۹۷ نفر زخمی شدند. گرچه هیچ فرد و گروهی مسوولیت انفجار‌ها را برعهده نگرفته، اما مخالفان مسلح دولت سوریه بیش از هر طرف دیگر در مظان اتهام قرار دارند.
طی یکسال اخیر اقدامات و پیشنهادهای مختلفی برای حل بحران سوریه انجام و ارایه شده اما هیچ یک نتوانسته کمکی به حل بحران در این کشور بکند و چشم انداز حل و فصل مسالمت آمیز آن در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است.
اخیرا تلاشهای دیپلماتیکی از سوی «کوفی عنان» دبیرکل پیشین سازمان ملل و فرستاده مشترک سازمان ملل و اتحادیه عرب برای حل بحران سوریه انجام گرفته، اما موانع و مشکلات پیش روی وی به اندازه‌ای است که تردیدهای بسیاری نسبت به نتیجه بخش بودن این تلاش‌ها ایجاد شده است.
رسانه‌های دولتی سوریه، دیدار بشار اسد و کوفی عنان را «صادقانه و مثبت» توصیف کردند. با این وجود بشار اسد در دیدار با کوفی عنان ضمن مخالفت با گفت‌و‌گو با مخالفان گفت تا وقتی که «گروه‌های تروریستی» در کشور فعال هستند، چنین مذاکراتی انجام نمی‌شود.
با این وجود بشار اسد از آمادگی کشورش برای همکاری با هر گونه «تلاش صادقانه» به منظور حل و فصل بحران خبر داد و از عنان خواست برای فهم بهتر اوضاع، به جای تکیه بر اطلاعاتی که رسانه‌ها می‌دهند، اوضاع را از نزدیک ببیند.
وقوع انفجارهای دمشق در این برهه این ظن را ایجاد می‌کند که هدف از این انفجار‌ها به شکست کشاندن تلاشهای اخیر کوفی عنان و به بن بست کشاندن بحران در این کشور بوده است.
بسیاری یکی از دلایل بحرانی‌تر شدن اوضاع سوریه را نقش غیرسازنده برخی کشور‌ها در این بحران می‌دانند. به عنوان مثال در بحبوحه افزایش خشونت‌ها در سوریه، طرح مسائلی از جمله ضرورت ارسال نیروهای نظامی خارجی و نیز ارسال سلاح به سوریه از سوی کشورهایی همچون عربستان و قطر نتیجه‌ای جز پیچیده شدن و تعمیق بحران در این کشور نداشته است. طبیعتا چنین مواضعی علاوه بر اینکه مخالفان مسلح را نسبت به اقدامات خشونت بار، جسور‌تر می‌کند، باعث بی‌اعتمادی دولت سوریه به روندهای بین المللی حل بحران و اتخاذ موضعی تدافعی میشود که نتیجه همه این‌ها به بن بست رسیدن بیشتر بحران در این کشور است.
شکستی دیگر برای آمریکا:
نگاهی به دلایل ناکارآمد شدن تحریم نفتی ایران
سال ۱۳۹۱ شمسی با خبری غیرمنتظره در سطح بین الملل آغاز شد و آن خارج شدن ۱۱ کشور از فهرست تحریمهای نفتی ایران و احتمال خارج شدن ۱۲ کشور دیگر از این فهرست بود، اقدامی که حرکت آمریکا در به زانو درآوردن جمهوری اسلامی را نقش برآب کرد.
در تاریخ اول فروردین ۱۳۹۱، «هیلاری کلینتون» وزیر امور خارجه آمریکا در اظهاراتی که نشان دهنده شکست تلاشهای ضد ایرانی بود، اذعان کرد که واشنگتن یازده کشور را از اعمال تحریم‌ها علیه ایران مستثنی کرده است.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری مهر وی این ۱۰ کشور عضو اتحادیه اروپا را بلژیک، انگلیس، جمهوری چک، فرانسه، آلمان، یونان، ایتالیا، هلند، لهستان و اسپانیا اعلام کرد. تاکید بر مستثنی شدن ۱۰ کشور اروپایی و ژاپن از تحریمهای ایران به نوعی شکست برای آمریکا به شمار می‌رود که فشارهای فراوانی بر آن‌ها برای پیوستن به تحریمهای مورد نظر کاخ سفید علیه کشورمان وارد کرده بود. این پایان ماجرا نبود و در تاریخ ۵ فروردین نیز اعلام شد که آمریکا در حال بررسی امکان مستثنی کردن ۱۲ کشور دیگر از جمله ترکیه، هند و چین از فهرست تحریمهای نفتی ایران است.
چرایی خارج شدن ۱۱ کشور از فهرست تحریمهای نفتی ایران
نگاهی به عوامل تاثیرگذار بر این تصمیم آمریکا نشان می‌دهد که علاوه بر افزایش بی‌سابقه قیمت نفت و بنزین در بازارهای جهانی دو عامل داخلی و خارجی بر این تصمیم واشنگتن تاثیر داشته‌اند.
عامل داخلی
آمریکا در سال جاری میلادی شاهد برگزاری انتخابات ریاست جمهوری خواهد بود و اوباما امیدوار است که بتواند در این انتخابات به پیروزی برسد. اما این رویای اوباما با یک کابوس روبرو شد و این کابوس چیزی نبود به جز افزایش بهای بنزین در آمریکا به واسطه تحریم نفت ایران. در همین رابطه نظرسنجی‌های انجام شده توسط شبکه خبری‌ای. بی. سی و روزنامه واشنگتن پست نشان می‌دهد که درصورت ادامه روند افزایش بهای بنزین در آمریکا، اوباما شرایط سختی را در زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ماه نوامبر خواهد داشت. افزایش بهای بنزین سبب شده تا مردم آمریکا تمام سیاستهای اقتصادی اوباما را زیر سئوال برده و کارهای دیگر وی را نیز تایید نکنند.
عامل خارجی
از همان ابتدای تحریم نفتی ایران از سوی آمریکا، کشورهای وارد کننده نفت از ایران با آن سرناسازگاری گذاشتند و در این میان صدای هند، چین، ترکیه و حتی کره جنوبی و ژاپن بلند‌تر از بقیه به گوش می‌رسید. اما در این میان اعلام خبر تحریم ایران، تاثیر منفی بر بازار گذاشته و سبب افزایش بهای نفت و بنزین در بازارهای جهانی شد به طوریکه بهای هر بشکه نفت برنت دریای شمال در بازارهای جهانی به بیش از ۱۲۰ دلار رسید امری که خبر از آغاز یک دوران رکود دیگر در اقتصاد غرب را می‌داد و همین امر سران غرب را برآن داشت تا پیش از آنکه کار از کار بگذرد چاره‌ای برای آن بیندیشند.
در همین راستا «عبدالله البدری» دبیر کل اوپک به کشورهای غربی هشدار داد که تحریم نفت ایران، تاثیر منفی بر بازار گذاشته و مشکلات اقتصادی که به این واسطه به وجود می‌آیند جبران ناپذیر خواهد بود. هم اکنون بیش از ۱۴ درصد از نفت صادارتی ایران به بازارهای اروپا می‌رود و قطع آن موجب بروز تغییراتی در بازار جهانی نفت میشود.
تردیدها
تاثیر تحریم نفت ایران بر بازار جهان سبب شده بود تا اغلب کشور‌ها به آن واکنش نشان داده و از پیامدهای آن ابراز نگرانی کنند در همین رابطه حامیان تحریم ایران در اتحادیه اروپا می‌‌گویند که درآمد حاصل از فروش نفت، ۵۰ درصد بودجه ایران را تامین می‌کند و آن‌ها می‌توانند تهران را از میلیارد‌ها دلار درآمد نفتی محروم کنند، اما دیپلمات‌ها و فعالان صنعت نفت می‌‌گویند که اروپا باید محاسبه کند که حتی افزایش اندک قیمت‌ها بر اثر تحریم نفت ایران، هرگونه ضرر و زیان احتمالی تهران به سبب فروش نفت خود به آسیا با قیمتهای کمتر را جبران خواهد کرد یکی از فعالان بازار با حالت طعنه گفت: شاید هدف تحریم‌ها کمک به سقوط ایتالیا، اسپانیا، یونان و کوچک‌تر کردن اتحادیه اروپاست.
همچنین «تیموتی گیتنر» وزیر خزانه داری آمریکا در نامه ای به مجلس سنای این کشور هشدار داد که تحریم بانک مرکزی و نفت ایران را کاهش دهد چرا که این قوانین می‌تواند تاثیرات منفی بر نزدیک‌ترین هم پیمانان و شرکای تجاری آمریکا داشته باشد. وی با یادآوری اینکه ژاپن و کره جنوبی بزرگترین خریداران نفتی ایران هستند، تصریح کرد: این تحریم‌ها سبب افزایش قیمت نفت میشود و می‌تواند درآمد بودجه ای ایران را افزایش دهد. علاوه بر آن گروه مالی می‌تسوبیشی، بزرگترین بانک ژاپن از نظر دارایی اعلام کرد: این تحریم‌ها تاثیرهایی بر شرکتهای نفتی این کشور که با ایران رابطه دارند، دارد که این تاثیرات کم نیست.
مشکل دیگری که آمریکا و اروپا برای عملی کردن طرح تحریم نفت ایران داشتند مشکل یافتن جایگرین برای ایران بود.
براساس نظرات تحلیلگران غربی اگر کشورهای اروپایی همین امروز تصمیم به قطع واردات نفت ایران بگیرند در خوشبینانه‌ترین حالت به ۶ تا ۱۲ ماه زمان نیاز دارند تا شرکتی را جایگزین کنند و بتوانند تقاضای خود را از آن طریق پوشش دهند.