در سفارش‌های حضرت برای حاکمان بلاد مختلف و والیانی که منصوب می‌کردند، توجه به مردم و حقوق آنها و خدمت‌رسانی در همه ابعاد به مردم تاکید شده بود
حجت الاسلام محمد حسن ذاکری- جامعه نمونه اسلامی نیازمند الگو است، بهترین این الگو جامعه مطلوب در حکومت علوی است. در بعضی روایات 23 ذی الحجه را روز آغاز حکومت امام علی (ع) نامیده‌اند. بعد از دوران غصب خلافت و حکومت توسط سه خلیفه و کسانی که حق مسلم امیرالمؤمنین(ع) را غصب کردند و نوعی از حکومت‌داری را در جامعه اسلامی ارائه دادند، امیرالمؤمنین(ع) حکومت را به دست گرفتند و الگوی جدیدی را از حکومت اسلامی که مبتنی بر آموزه‌های اصیل نبی مکرم اسلام(ص) بود، ارائه دادند. طبعا این الگو مطابق با دستورات الهی، آموزه‌های قرآن کریم و سنت پیامبر اکرم(ص) است که در آن احقاق حق مظلوم و ایستادگی در برابر ظالم از ملاک‌های اصلی حضرت محسوب می‌شود. در خطبه‌های متعدد در نهج‌البلاغه وجود مبارک امیرالمؤمنین(ع) اشاره می‌کنند حکومت بر شما برایم از آب بینی یک بز کمتر است، یا در تعبیر دیگر می‌فرمایند حکومت بر شما از این کفش وصله‌دار من-که هیچ ارزش مادی ندارد ـ پست‌تر است، الا اینکه حق مظلومی را از ظالمی بستانم. یعنی حق را به صاحب حق برسانم. لذا بر همین مبنا حکومت ارزش پیدا می‌کند. از دیدگاه امیرالمؤمنین(ع) حکومتی ارزشمند است که با آن احقاق حق و عدالت ساری و جاری شود. طبیعی است مبنا در نظام و حکومت اسلامی، دین و شریعت اسلام خواهد بود. این الگو از یک طرف و ایستادگی در برابر زیاده‌خواهی برخی از خواص در جامعه اسلامی از طرف دیگر جزء ویژگی‌های حکومت امیرالمؤمنین علی(ع) است. به هر حال در دوران حکومت سه خلیفه قبل از امیرالمؤمنین(ع) عده‌ای از خواص یا به‌طور مشخص برخی از انصار که وجود مبارک پیامبر اکرم(ص) را درک کرده بودند و چهره مقبولی در بین مسلمانان آن عصر داشتند، زیاده‌خواهی‌هایی از بیت‌المال کردند و زراندوزی‌ها و دست‌اندازی‌هایی به بیت‌المال مسلمین صورت گرفته بود که در حکومت علوی در برابر این زیاده‌خواهی‌ها و دست‌اندازی‌ها ایستادگی شد و حقوقی که از بیت‌المال تضییع شده بود، بازگشت. نقش مردم در حکومت علوی برجسته بود. وجود مبارک امیرالمؤمنین(ع) درباره اینکه حکومت را پذیرفتند می‌فرمایند: «لولا حضور الحاضر و قیام الحجه بوجود الناصر و ما اخذ اللّه على العلماء ألّا یُقارّوا على کِظّه ظالم و لا سَغَبِ مظلوم لألقَیتُ حَبلَها على غارِبها»
یعنی وقتی مردم آمدند و از من خواستند حکومت را بپذیرم، قبول کردم. می‌دانید بعد از عثمان مردم برای بیعت با امیرالمؤمنین علی(ع) تجمع کردند. حضور و اشتیاق مردم برای بیعت با امام علی(ع) به‌قدری بود که نزدیک بود حسنین زیر دست و پای آنها صدمه و آسیب ببینند. یعنی این حضور مردم برای برپایی حکومت اسلامی خیلی مؤثر است. لذا بر نقش مردم در حکومت خیلی تاکید داشتند. در سفارش‌های حضرت برای حاکمان بلاد مختلف و والیانی که منصوب می‌کردند، توجه به مردم و حقوق آنها و خدمت‌رسانی در همه ابعاد به مردم تاکید شده بود. قطعا نظام مبتنی‌بر ولایت فقیه که استمرار ولایت نبی مکرم اسلام(ص) و ائمه اطهار(ع) است به حکومت حضرت امیر (ع) نزدیک‌تر است. بنای نظام مقدس جمهوری اسلامی که با پایه‌گذاری و معماری رهبر کبیر انقلاب، حضرت امام خمینی(ره) این است که در مسیر همان حکومت علوی حرکت کند و خودش را تا جایی که امکان دارد به آن حکومت نزدیک کند.
