نخستین مسجدی که خداوند متعال برای انسان اختصاص داد، مسجد الحرام در مکه مکرمه بود که یک رکعت نماز در آن را برتر از صدهزار رکعت نماز در مکان های دیگر قرار داد. در تقدس بیت الله الحرام همین بس که منسوب به پروردگار متعال است و به تبع آن دستور داده شده است که مومنین، همه وجوه و وجود خود را متوجه مساجد سازند. اثرگذاری مسجد آنقدر زیاد است که دشمن هم در صدر اسلام، به فکر ضربه زدن به اسلام و مسلمین از کانال مسجد افتاده بود و به همین منظور، مسجد ضرار را ساخت تا مردم را از این طریق فریب دهد، که پیامبر اعظم دستور تخریب آن را دادند. بنابراین هر مسجدی تقدس ندارد؛ بلکه مسجدی که برای خدا باشد.

در جریان هجرت رسول خدا از مکه مکرمه به مدینه منوره، پیامبر نخستین اقدامی که برای تجمع پیروان خود و تهیه نیرو برای ایجاد حکومت اسلامی انجام دادند، ساختن مسجدی به نام مسجد قبا بود و به نظر می رسد که وجود مقدس پیامبر(ص) دو هدف مهم را دنبال می کردند. نخست اینکه مومنین در یک محل عمومی جمع شوند تا پیام الهی را(توحید، نبوت، معاد، اخلاق کلی) از فرستاده خداوند متعال دریافت کنند و دوم اینکه برای حراست از پیام خدا و دین الهی، قدرت و حکومت را به دست بیاورند تا شیاطین انس و جن نتوانند مانع از آگاهی و پیشرفت و ایمان انسان شوند.

بنابراین، مسجد جایگاه والایی دارد و امام جماعت آن- که طبعا انسان با تقوا و پاکدامن و دارای اخلاق برجسته ای است- یک الگو برای آن منطقه به شمار می رود. او باید امر به معروف و نهی از منکر انجام دهد. او یک فرمانده جنگ علیه دشمن(کافر و منافقان داخلی و خارجی) باشد. امام جماعت و مأمومین هر مسجد باید دشمن شناس و اهل بصیرت باشند؛ اوضاع و احوال کشورشان را رصد کنند و مراقب باشند که مبادا دشمنان داخلی و خارجی شبیخون بزنند و مؤمنین در خواب باشند و یا خدای ناکرده ساده اندیشی کنند؛ همانند آن ساده اندیشانی که می گویند آمریکا و اسرائیل با ما کاری ندارد و دشمن ما نیستند! پس معنای «و لَقَدْ کَانَ لَکُمْ فِی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَهٌ حَسَنَهٌ» چیست؟ پیامبر عظیم الشأن؛ آن خلیفه بحق خدای متعال در روی زمین، باید الگوی همه ما باشد و ما باید از او تابعیت کنیم. او در مسجد، امور مردم را اصلاح می فرمود و نقشه مقابله با دشمن را هم تنظیم می فرمود. او فرمانده لشکر را در مسجد انتخاب می فرمود و در برابر هر باطلی می ایستاد و برای رشد عقلانی و فکری مردم ولع داشت و در تلاش بود.