نام کتاب «آیین زندگی» است و وصایایی است که از سوی امیرالمؤمنین علی علیهالسلام پس از پایان جنگ صفین و بحبوحه تمامی ماجراهای منجر به پایان این جنگ، برای فرزندش امام حسن مجتبی علیهالسلام ـ امام دوم شعیان ـ نوشته شده است و از چند وجه متنی است عجیب و شگفت‌آور. نخستین وجه از آن بدون شک به زمان و موقعیت نگارش این اثر باز می‌گردد.
حضرت مولا درست در بحبوحه ماجرای پایان جنگ صفین و غوغای حکمیت، این یادداشت‌ها را نه به صورت خصوصی و عرف وصیت‌نامه‌نویسی در روزگار خویش که به صورتی شفاف و عریان در برابر زمان و زمانه خویش و بدون اشاره به مشکلات جاری پیش روی خود و به صورتی غیر محرمانه نوشته است، که بدون شک نشان از اهمیت داشتن متن آن فراتر از یک وصیت نامه معمولی است.
از سوی دیگر مخاطب متن این وصیت نامه فردی است که خود دارای علم ذاتی و لدنی است و محتاج چنین دستورالعمل‌هایی نیست و همین مسئله اهمیت متن این کتاب را دو چندان می‌کند. کما اینکه در نخستین فراز از آن نویسنده در توصیف خود از عبارت ایستاده در آستانه مرگ و نظاره‌گر شتابان زمان یاد می‌کند که نشان از باورمندی و روحیه فرا مادی راوی این متون و مخاطب قرار دادن تمامی شیعیان و معتقدان به خود تحت لوای نام فرزندش دارد.
این کتاب «آیین زندگی» از منظر دیگر نیز قابل توجه است و آن بیان سیدمهدی شجاعی در ترجمه عبارات متن اصلی کتاب است. ترجمه‌ای که در آن می‌توان به وضوح تأثیر پذیری و ارتباط عاطفی شجاعی با متن و در نتیجه حس برانگیزی حاصل کار او در جان مخاطب را دید. عبارات کوتاه و در عین حال آهنگین و در عین حال ساده به کار رفته توسط شجاعی در ترجمه این متن به همراه استفاده به جای آنها در کنار متن عربی به منظور ایجاد امکان مقایسه از مهمترین ویژگی‌های کار شجاعی در این متن به‌شمار می‌رود.
با وجود اینکه هیچ مترجمی از جمله شجاعی به تصریح خود در مقدمه‌اش بر این اثر، نمی‌تواند مدعای ایجاد ترجمه‌ای از کلام حضرت امیر علیهالسلام را داشته باشد که به طور تام و تمام، مفاهیم و اندیشه مدنظر ایشان را منتقل کرده باشد، اما حاصل کار شجاعی در این اثر مبدل به متنی شده است که به تعبیر او نمی‌توان بخشی از آن را نسبت به سایر بخش‌ها برتر دانست. به عبارت دیگر متن این کتاب به صورت همگن و همسطح در تمامی بخش‌ها و فرازهای نامه و اشارات آن ترجمه و تدوین شده است و به تعبیر مترجم می‌توان زیر همه فرازهای آن را به عنوان بخش و فراز مهم خط کشید.
همچنین مترجم به منظور استفاده تمامی اقشار و گروه‌های اجتماعی از متن کتاب سعی کرده در کنار بیان ساده و روان ترجمه متن، کمترین میزان توضیح و تفسیر را بر متن کتاب وارد کند.
کتاب آیین زندگی برای مخاطبان فرهیخته و اهل مطالعه اثری تعجب برانگیز، شیرین و خواندنی و برای مخاطبانی که تاکنون با چنین متنی روبه‌رو نشده اند، متنی است که پیش از آن، بخش‌های متعددی از آن را در قالب حکمت و حکایت و حتی ضرب المثل در گوشه و کنار شنیده‌اند و مرور منبع اصلی آن بدون شک شیرین و لذت بخش است.
کتاب آیین زندگی در هشتمین نوبت از تجدید چاپ خود، هم اکنون با قیمت 4500 تومان از سوی انتشارات کتاب نیستان قابل تهیه و دسترسی است.
