
نکته اول: در حدیث داریم که عاقل ترین آدم کسی است که دشمن را بشناسد. رسول خدا فرمود« الا و إن أعقل الناس من عرف عدوه و عصا ». پس یک نکته شناخت دشمن است، اگر انسان دشمن را نشانسد لطمه می خورد. نکته دوم : دشمن را کوچک نشمارید.
« لا تستصغرن عدواَ و إن ضعف » دشمن را کوچک نشمارید ولو در موضع ضعف باشد، ولو در وضع قدرت نباشد.« آفت القوی استضعاف الخصم » آفت یک کشور قوی، آفت یک انسان قوی، آفت یک اقتدار این است که انسان دشمن خود را کوچک بشمارد. نکته سوم: در مقابل دشمن هوشیار باشید« لا طعماَ عدواَ و إن شکر»ولو دشمن با حس تقدیر جلو بیاید. از او ایمن نباشید، دروغ می گوید، یک جایی لطمه و ضربه خود را می زند. اینها را من کنار هم می چینم که به یک نتیجه ای برسم. پس: 1- دشمن را بشناسیم. 2- کوچک نشماریم. 3- از برخورد او ایمن نباشیم و در برابرش هوشیار باشیم. 4- اگر دشمن را شناختیم از او دوری کنیم« فلما تبین أنه عدوالله تبرء من » خیلی ها دشمن را می شناسند اما برائت از دشمن سختشان است، تبری از دشمن پیدا نمی کنند. نکته پنجم: این طور نیست که شما فکر کنید دشمن فقط بیرونی و خارجی است و« إن من أزواجکم و أولادکم عدولکم » (سوره تغابن آیه 14) گاهی زن شما، دشمن شما است. گاهی اولاد شما دشمن شما است.