نگاه

آزمونی برای خواص طرفدار حق

در 8 سال گروهی بر عرصه قدرت تکیه زنند که یکی از دغدغه های آنها سکولاریزه کردن جمهوری اسلامی آن هم با تابلوی خط امام بود؛ راهی درست در نقطه مقابل تفکر و عمل امام خمینی (ره)، اما می توان امروز با بازخوانی آن هشدارها جلوی تکرار تاریخ را گرفت. این روزهای باقیمانده روزهای آزمایش خواص طرفدار حق است تا با پرهیز از گرفتاری در دام دنیاطلبی و هدایت جامعه به سوی انتخاب صحیح ؛ در ترسیم تقویم آینده کشور نقش خویش را برعهده گیرند.
محمدمهدی  اسلامی- بیستم خردادماه سال 1375، یک سال قبل از حاکمیت جریان دوم خرداد، امام خامنه ای سخنرانی مهمی ایراد فرمودند که هنوز سرفصلهای آن در ذهن بسیاری روشن است؛ خطبه ای که  آن را عموماً با سرفصل «خواص و عوام» می شناسند و حاوی هشدارهای عمیقی بود.
« در هر جامعه ... مردم به دو قسم تقسیم میشوند: یک قسم کسانی هستند که بر مبنای فکر خود، از روی فهمیدگی و آگاهی و تصمیمگیری کار میکنند... که اسمشان را خواص میگذاریم. قسم دیگر، کسانی هستند که نمیخواهند ... به تحلیل بپردازند و ... تابع جَوّند... اسم این قسم از مردم را عوام میگذاریم... زیرا در بین خواص، کنار افراد با سواد، آدمهای بیسواد هم هستند. گاهی کسی بیسواد است؛ اما جزو خواص است. »
خواص نیز به دو بخش طرفدار حق و باطل؛ و خواص طرفدار حق به دو بخش دلبستگان به دنیا و کسانی که اسیر دنیا نیستند، تقسیم شدند. « اگر خواصِ طرفدارِ حق... که میتوانند در صورت لزوم از متاع دنیوی دست بردارند، در اکثریت باشند، هیچ وقت جامعه اسلامی به سرنوشت جامعه دوران امام حسین علیهالسلام مبتلا نخواهد شد و مطمئناً تا ابد بیمه است. »
این تذکر بار دیگر در اواخر دولت هشتم و در روزهایی که کم کم برنامه ریزی برای چگونگی شکلگیری دولت نهم توسط خواص دنبال می شد؛ تکرار گشت: «اگر در جمهورى اسلامى، مسئولان، زبدگان و نخبگان - اعم از علما و امر ایشان - به این حقایق توجه و خویشتندارى کنند، خود را اسیر هواها و هوسها و مطامع دنیوى نسازند، جاذبههاى گمراهکننده دنیا آنها را مفتون خود نکند، ارعاب و تهدید دشمنان آنها را از میدان خارج نکند و در اراده آنها تزلزلى بهوجود نیاورد، هیچ قدرتى نخواهد توانست عزم و اراده عظیم ملى را که در این کشور وجود دارد، اندکى مخدوش کند.»
تقسیم بندی جامعه به خواص و عوام ریشه در سخنان نبی مکرم اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) دارد. " لا تصلح عوامّ أمّتی إلاّ بخواصّهاظ. قیل: ما خواصّ أمتک؟ فقال: خواص أمتی أربعه: الملوک، والعلماء، والعبّاد، والتجار. قیل: کیف ذلک؟
قال: الملوک رعاه الخلق، فإذا کان الراعی ذئباً؛ فمن یرعی الغنم؟ والعلماء أطبّاء الخلق، فإذا کان الطبیب مریضاً، فمن یداوی المریض؟ والعبّاد دلیل الخلق، فإذا کان الدلیل ضالاً، فمن یهدی السالک؟ والتجّار أمناء الله فی الخلق، فإذا کان الأمین خائناً، فمن یعتمد علیه؟" *
حضرت فرمودند که عوام امت مرا جز  خواص اصلاح نکنند؛ و چهار دسته را خواص نامیدند "حکمرانان، علما، عبادت کنندگان و تجار"
حکمرانان که مراقب خلق با آنها است، علما که طبیبهای خلق اند، عابدان که راهنمای (عملی) مردمند و بازرگانان که امین بندگان خدایند...
هشدارها از آن جهت است که اگر خواص یک کشور که با بیانشان یا رفتارشان، حتی با امضایشان بر روى مسیر یک ملت اثر مىگذارند، میل به سازش و راحت طلبى پیدا کنند و از حضور در میدانهاى خطر خسته شوند، آن وقت خطر تهدید مىکند. امیرالمؤمنین علیهالسّلام در دوران خلافت کوتاهشان بیشترین مراقبه و توصیه و ملامت را به آنها مسؤولیت دارند، می دادند. امام خمینی و امام خامنه ای نیز بر مسیر مقتدای خویش به صورت دائم تذکّر داده اند که مبادا به چرب و شیرین زندگى راحت، خواص را از مجاهدت در راه خدا باز بدارد.
هرچند که عدم دقت به این هشدارها در سال  75 از سوی بخشی از خواص سبب گشت 8 سال گروهی بر عرصه قدرت تکیه زنند که یکی از دغدغه های آنها سکولاریزه کردن جمهوری اسلامی آن هم با تابلوی خط امام بود؛ راهی درست در نقطه مقابل تفکر و عمل امام خمینی (ره)، اما می توان امروز با بازخوانی آن هشدارها جلوی تکرار تاریخ را گرفت. این روزهای باقیمانده روزهای آزمایش خواص طرفدار حق است تا با پرهیز از گرفتاری در دام دنیاطلبی و هدایت جامعه به سوی انتخاب صحیح ؛ در ترسیم تقویم آینده کشور نقش خویش را برعهده گیرند.

پی نوشت:
*  تحریر مواعظ العددیه ص ۳۳۷

https://shoma-weekly.ir/6SSbG6