نگاه

اشرافی‌گری آفت اقتصاد مقاومتی

بر اساس احکام اسلامی ارتکاب «فعل حرام» و ترک «فعل واجب» اسراف است. اسراف در زیاده‌روی از قدرت‌طلبی و قدرت نمایی افراطی، برتری جویی ظالمانه و زورگویی مستکبرانه و استثمارگری و به گمراهی کشاندن مردم و ضایع و پایمال‌کردن حقوق دیگران از جمله مصادیق اسراف و تبذیر است‌.
حسین انواری- در تداوم مسیر انقلاب اسلامی و باتوجه به تحولات جهانی به عصر شکلگیری «تمدن نوین اسلامی» در قرن حاضر نزدیک میشویم . در تقابل با این مسیر تفکرات غیر توحیدی که غرب پرچمدار آن است بهشدت فرهنگ خود را ترویج و تحمیل و از انواع و اقسام ابزارهای مادی و تبلیغی استفاده مینماید. یکی از این ابزارها که در تاریخ اسلام هم مسبوق به سابقه است «حصر اقتصادی» است که بدین وسیله تلاش دارد تا جریان رشد و تعالی و اقتدار ملی کشورمان را با موانعی روبهرو کند و به مردم عزیزمان به باوراند که الزاما برای پیشرفت باید با آهنگ مدرنیته غربی همراه شد و پیشرفت منهای غرب ممکن نیست!

مقام معظم رهبری، اقتصاد مقاومتی را بهعنوان راهحل تقابل با این جریان تخریب و کارشکنیهای غرب به سرکردگی آمریکا ارائه و پیشرفت بههمراه عدالت را با الزامات اقتصاد مقاومتی هدایت فرمودند .

در اقتصاد مقاومتی هدف آن است که قدرت مقاومت افزایش یابد و آسیبپذیری در برابر ترفندهای دشمنان کاهش و تحقق عدالت اجتماعی و ارتقاء سطح امنیت اجتماعی و ملی و استفاده از ظرفیتهای داخلی و تولید محورکردن اقتصاد حاصل گردد.

الگوی اقتصاد مقاومتی برآمده از فرهنگ انقلابی و اسلامی است که حمایت از تولید داخلی و ارتقای بهرهوری و توسعه کارآفرینی را باتوجه به نقش اساسی آحاد مردم کشورمان بهعنوان موتور محرکه توسعه اقتصادی و همچنین مدیریت مصرف جهت جلوگیری از اسراف و تبذیر و مبارزه با مفاسد اقتصادی و داشتن رویکرد فقرزدایی را در الزامات و مؤتلفههای خود بههمراه دارد.

در الگوی اقتصاد مقاومتی، پرهیز از «اسراف و تبذیر» و زندگی اشرافی که یک اصل مهم اسلامی و یک وظیفه شرعی و اجتماعی است از اصول اولیه آن است.

تجملگرایی و اشرافیگری که بر پایه اسراف و تبذیر بنا نهاده شده، در دنیای امروز که مدرنیته آن را ترویج میکند یکی از بیماریهای خطرناک و زیانباری است که به یک «بلای جهانی » و بیماری مهلک در همه جوامع بشری مبدل شده

و موجب نگرانیها، نارضایتیها، نابرابریها و خسارات فراوان و انحطاط و انحرافها در جنبههای مختلف زندگی مردم جهان شده است که باید راههای پیشگیری از عواقب سوء و خطرناک آن را شناخت و روشهای مقابله با آن را حداقل در کشور اسلامی خودمان جدی بگیریم.

در شرع مقدس اسلام حکم پرهیز از «اسراف و تبذیر» یک ضرورت عقلی و شرعی و قانونی دارد و شامل هر امری، چه در حوزه اعمال و رفتار و چه در حوزه تفکر و اعتقادات انسان و همه شئون زندگی متصور است.

- اسراف ضایعکردن نعمتهای الهی و نابودساختن مواهب طبیعی و اتلاف و هدردادن هرگونه سرمایههای خود یا اموال و درآمدهای عمومی است.

- اسراف و تبذیر، برهمزننده تعادل و توازن اجتماعی و ضد عدالت و امانت و انصاف و اقتصاد سالم و بهوجودآورنده فساد و تباهی زندگی انسانهاست.

- اسراف هم به سلامت جسمی و روحی فرد و اجتماع لطمه وارد میکند و هم باعث دردهای فردی و اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی و تربیتی در تمام شئون زندگی میگردد و تعادل، عدالت و امنیت ملی را تهدید و به مخاطره میاندازد.

- قرآن کریم تعابیر بسیار تند و شدید اللحنی در مورد نهی از اسراف و هرگونه زیادهروی تأکید دارد و عمل اسرافکنندگان را ناسپاسی از مواهب الهی میداند و آنان را بهشدت سرزنش و نکوهش مینماید.

- فقر و محرومیت و تقسیم جامعه به «فقیر» و «غنی» از موارد اسراف و تجاوز به حق حیات و حقوق بشر و توزیع ناعادلانه امکانات و سوء مدیریت است. اگر حرص و طمع ثروتاندوزان و زیادهخواهان و مال پرستی سرمایهداران از بین برود و چنانچه تجملگرایی و اشرافیگری و اسرافگرایی ملتها و حکومتهای جهانی و سوء تدبیر و شیوههای ظالمانه و استثماری و غارتگری و چپاول آنها نابود شود، محرومیتها در جهان از بین خواهد رفت.

بر اساس احکام اسلامی ارتکاب «فعل حرام» و ترک «فعل واجب» اسراف است. اسراف در زیادهروی از قدرتطلبی و قدرت نمایی افراطی، برتری جویی ظالمانه و زورگویی مستکبرانه و استثمارگری و به گمراهی کشاندن مردم و ضایع و پایمالکردن حقوق دیگران از جمله مصادیق اسراف و تبذیر است.

- قرآن مجید اسراف و زندگی اشرافی را یک برنامه ظالمانه و عمل فرعونی میداند. - تعابیر اسراف در قرآن شامل تمام اعمال فرعونی از گفتار و رفتار و کردار و اعتقادات و تفکرات و دیگر کارها و خصوصیات ظالمانه و فاسدانه است. برتری جویی ظالمانه، فتنه گری، فسادانگیزی، کفر و الحاد، کبر و طغیان و عصیان، بغی و عدوان، عناد و لجاجت، هتک حرمت انسانها، تجاوز به حقوق انسانها، استبدادگری و اختناق، قتل و غارت و جنایت، همگی از اعمال فرعونی و مصادیق اسراف و تبذیر است و براساس کلام امام علی(ع) صرفهجویی نشانه عقل و خرد انسانی است. نداشتن ایمان واقعی و باورهای دینی و بی تقوایی، جهل و ناآگاهی که موجب غرور و تعصب کور میگردد، داشتن روحیه سرمایهداری و احساس بینیازی، فساد اخلاقی و آلودگی روحی، بی بند و باری مالی، روحیه حرص و طمع و تکاثر و تفاخر، عقدههای روانی و اختلالات روحی، تربیت مخدوش خانواده، قدرتطلبی و زورگویی و... همگی از عوامل اسراف و تبذیرند. مسئولیتها در نظام اسلامی امانتی است که بهصورت موقت و مشروط و اعتباری در اختیار کارگزاران و مدیران نظام قرار میگیرد و باید در برابر آن در جمیع جهات پاسخگو باشند. نگاه طعمهای و حق خواهی به مسئولیت برای رسیدن به ثروت و امتیازهای خاص، مخصوصا در حوزه مدیریت، از بیکفایتی و بیتقوایی و حقیربودن مدیران نشئت میگیرد و اقدامی «فریبکارانه» است که از مثلث شوم «نفس اماره» «دنیا طلبی» و «وسوسههای شیطانی» شکل گرفته و آنها را به سراشیب سقوط میکشاند. چنانچه مدیران را برپادارنده خیمه زندگی فردی و اجتماعی بدانیم، آسیب وارده بهصورت طبیعی موجب رکود استعدادها و ظرفیتها و مخدوششدن عزت و کرامت انسانی خواهد گردید. خیانت در امانت، تجاوز به حقوق دیگران، اسراف و زیادهروی، قانونگریزی و خودکامگی، گریز و مقاومت در برابر نظارت، رانتخواری، فریب کاری در انجام تکالیف، حیف و میل بیتالمال از آسیبهای جدی در مسیر تحقق اقتصاد مقاومتی و هجوم به ارزشهاست که الزاما باید مستمرا بهصورت جدی پیگیری و با آن مقابله گردد.

https://shoma-weekly.ir/KfqvT7